(τοποθέτηση σε δημόσια
εκδήλωση Σύνθεσις στο Βόλο)
Σας ευχαριστώ για την
παρουσία σας σε ακόμα μία δημόσια εκδήλωση της Κοινότητας Διαλόγου Σύνθεσις. Μία
ακόμα πρωτοβουλία στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας που κάνουμε για να
αναδείξουμε και να συζητήσουμε για κρίσιμα ζητήματα της ελληνικής
πραγματικότητας. Σήμερα, μετά από παρότρυνση φίλων και ειδικών από την περιοχή
μας, ανοίγουμε τη συζήτηση για ακόμα ένα κοινωνικό ζήτημα. Το ζήτημα αυτό είναι
η παραβατικότητα των νέων και, ειδικότερα, το στοίχημα της επανένταξης αυτών
των νέων σε μία κοινωνική πραγματικότητα μακριά από παραβατικές συμπεριφορές. Και
είναι ένα στοίχημα το οποίο η τοπική κοινωνία μπορεί να βοηθήσει να κερδηθεί. Εύλογα,
τώρα, θα αναρωτηθείτε τη σχέση μπορεί να έχει η Μαγνησία με αυτό το κοινωνικό
στοίχημα. Κι όμως, έχει.
Η λέξη, λοιπόν, που ψάχνουμε πριν την παραβατική πράξη είναι η πρόληψη. Η πρόληψη και η αρωγή σε προσωπικά, οικογενειακά και κοινωνικά περιβάλλοντα που οδηγούν στην άνθηση τέτοιων πράξεων. Η λέξη, όμως, που ψάχνουμε τη στιγμή που εντοπίζεται η παραβατική πράξη είναι η επανένταξη. Είναι η επανένταξη για να καταφέρει να απεγκλωβιστεί από αυτή την κατάσταση και να μην ξαναγυρίσει. Τα οφέλη από την επιτυχημένη επανένταξη είναι σημαντικά και αυτονόητα. Δυστυχώς, όμως, δεν είναι αυτονόητη η ίδια η επανένταξη. Και αυτό διότι η επίτευξή της, χωρίς να είμαι ο πιο ειδικός, προϋποθέτει μία ολοκληρωμένη διαδικασία Μία ολοκληρωμένη διαδικασία που θα ξεκινά από την πρώτη μέρα εισόδου στο σωφρονιστικό ίδρυμα, θα ακολουθεί τον νέο και μετά την τελευταία μέρα στο ίδρυμα και θα τον παρακολουθεί μέχρι να ενταχθεί πλήρως στην κοινωνία. Αλλιώς, είναι πολύ πιθανό να ξαναγυρίσει, αφού οι παραβατικές συναναστροφές θα τον περιμένουν να τον «αγκαλιάσουν» ξανά.
Και σε αυτή τη διαδικασία, πέρα από το κράτος, εκτιμώ ότι έχουν ρόλο η τοπική κοινωνία, η εκκλησία, η ιδιωτική πρωτοβουλία και, φυσικά, η κοινωνία των πολιτών. Μία τοπική κοινωνία, όπως αυτή της Μαγνησίας, που μπορεί να αποτελέσει στήριγμα για αυτούς τους νέους. Που μπορεί να αποτελέσει γέφυρα μετάβασης αυτών των παιδιών από την παραβατικότητα στην κοινωνική προσαρμογή. Για αυτά και άλλα ενδιαφέροντα θα μας μιλήσουν στη συνέχεια οι εκλεκτοί μας ομιλητές. Για να δούμε πως μπορούμε να κερδίσουμε το στοίχημα της επανένταξης. Ένα κοινωνικό στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε.
Σήμερα, λοιπόν, θα επιχειρήσουμε να δούμε πέρα από αυτό
και να αναλογιστούμε πως μπορούμε να δράσουμε για να μην έχουμε αυτό το
σύμπτωμα. Θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε το θέμα από διαφορετικές οπτικές και να
προβληματιστούμε για το πως στεκόμαστε απέναντι σε αυτούς τους νέους. Αλλά και
να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε αυτή τη στάση, βελτιώνοντας
-ουσιαστικά- και την κοινωνία μας. Προφανώς, δεν είναι κάτι εύκολο. Η ανήλικη
παραβατικότητα είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο. Αφορά το άτομο, το
οικογενειακό πλαίσιο και την κοινωνία. Έχει ρίζες, με αποτέλεσμα η τέλεση μιας
αξιόποινης πράξης να μην είναι ένα αιφνίδιο και αποσπασματικό γεγονός. Αντίθετα,
κρύβεται στον ιστορικό της οικογενειακής και της μικροκοινωνικής ζωής του νέου.
Η λέξη, λοιπόν, που ψάχνουμε πριν την παραβατική πράξη είναι η πρόληψη. Η πρόληψη και η αρωγή σε προσωπικά, οικογενειακά και κοινωνικά περιβάλλοντα που οδηγούν στην άνθηση τέτοιων πράξεων. Η λέξη, όμως, που ψάχνουμε τη στιγμή που εντοπίζεται η παραβατική πράξη είναι η επανένταξη. Είναι η επανένταξη για να καταφέρει να απεγκλωβιστεί από αυτή την κατάσταση και να μην ξαναγυρίσει. Τα οφέλη από την επιτυχημένη επανένταξη είναι σημαντικά και αυτονόητα. Δυστυχώς, όμως, δεν είναι αυτονόητη η ίδια η επανένταξη. Και αυτό διότι η επίτευξή της, χωρίς να είμαι ο πιο ειδικός, προϋποθέτει μία ολοκληρωμένη διαδικασία Μία ολοκληρωμένη διαδικασία που θα ξεκινά από την πρώτη μέρα εισόδου στο σωφρονιστικό ίδρυμα, θα ακολουθεί τον νέο και μετά την τελευταία μέρα στο ίδρυμα και θα τον παρακολουθεί μέχρι να ενταχθεί πλήρως στην κοινωνία. Αλλιώς, είναι πολύ πιθανό να ξαναγυρίσει, αφού οι παραβατικές συναναστροφές θα τον περιμένουν να τον «αγκαλιάσουν» ξανά.
Και σε αυτή τη διαδικασία, πέρα από το κράτος, εκτιμώ ότι έχουν ρόλο η τοπική κοινωνία, η εκκλησία, η ιδιωτική πρωτοβουλία και, φυσικά, η κοινωνία των πολιτών. Μία τοπική κοινωνία, όπως αυτή της Μαγνησίας, που μπορεί να αποτελέσει στήριγμα για αυτούς τους νέους. Που μπορεί να αποτελέσει γέφυρα μετάβασης αυτών των παιδιών από την παραβατικότητα στην κοινωνική προσαρμογή. Για αυτά και άλλα ενδιαφέροντα θα μας μιλήσουν στη συνέχεια οι εκλεκτοί μας ομιλητές. Για να δούμε πως μπορούμε να κερδίσουμε το στοίχημα της επανένταξης. Ένα κοινωνικό στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε.
