Περί γενοκτονίας το ανάγνωσμα, γιατί πάλι μπήκαμε στα χαρακώματα. Πρώτον,
οι επιστημονικές παρατηρήσεις και εκτιμήσεις έχουν (περισσότερη) αξία –αλλά και
την προσοχή μας– όταν γίνονται από επιστήμονες, και όχι από όσους γύρισαν την
πλάτη τους στη επιστήμη (όποια και να είναι αυτή). Δεύτερον, οι επιστημονικές
οπτικές, προσεγγίσεις και διαπιστώσεις στις κοινωνικές επιστήμες εμπεριέχουν
μεγάλη δόση «σχετικότητας», συγκυρίας και υποκειμενικότητας, και δεν
εμπεριέχουν το απόλυτο του πράγματος, όπως (σε μεγάλο βαθμό) οι φυσικές
επιστήμες, και ειδικά σε ζητήματα με έντονη ιστορική, ανθρωπιστική και (γεω-)
πολιτική διάσταση, όπως μία γενοκτονία.
Τέταρτον, είναι εύκολα αντιληπτή η διάθεση
αρκετών είτε να δώσουν τα διαπιστευτήρια της «αριστεροφροσύνης» τους –μιας και
με τις πολιτικές τους δεν μπορούν– με θέσεις που αμφισβητούν «εθνικές» πτυχές
της κοινωνίας μας, είτε να διατυπώσουν το δήθεν «διαφορετικό» από τη μάζα,
ανταποκρινόμενοι στο ρόλο του φωτεινού παντογνώστη που φέρουν.
Πέμπτον, είναι,
όμως, εύκολα αντιληπτή και η πρόθεση, επίσης, αρκετών να διατυμπανίσουν
περίτρανα την «εθνικοφροσύνη» τους και να σκίσουν τα ρούχα τους «για τη νέα
προδοσία», το οποίο φαντάζει και λίγο ειρωνικό για τις περιπτώσεις των «αστών
και μεγαλοαστών», καθώς εκείνη την εποχή υποδέχονταν τους πρόσφυγες ως
«τουρκόσπορους» (ενθυμούμενος έναν προπάππου μου που –γυρνώντας από την
Μικρασιατική εκστρατεία– τον αποκλήρωσε η «εθνικόφρονη» οικογένειά του γιατί
παντρεύτηκε τη γιαγιά που «έφερε» από την Καππαδοκία).
Και έκτον, όλα αυτά –που
υποβόσκουν στο κοινωνικό μας DNA– έχουν γιγαντωθεί τα τελευταία χρόνια από αυτό
το καταιγισμό εθνικολαϊκισμού που κυριάρχησε στο δημόσιο, πολιτικό και
κυβερνητικό διάλογο και τώρα είναι δύσκολο να συγκρατηθεί από αυτούς που τον
εξέθρεψαν. Οπότε, αρχίζουμε πάλι να πιάνουμε θέσεις στα χαρακώματα, όπως πάντα
στο «κατακαημένο Λέτσοβο», μίας και ήταν ο Πόντιος κ. Χάρρυ Κλυνν που μου ήρθε
κατευθείαν στο μυαλό, συνοψίζοντας τις παραπάνω σκέψεις.