Τετάρτη 19 Ιουλίου 2017

Το δόγμα «ή με μας ή με τους άλλους»

Αν για κάτι ευθύνεται ένα μεγάλο (και οριζόντιο) μέρος της πολιτικής ελίτ της χώρας μας είναι ότι τα προηγούμενα χρόνια έσπειρε στην κοινωνία το φασίζον δόγμα «ή με εμάς ή με τους άλλους» για να καλύψει την πολιτική ανεπάρκειά του και τη δομική αδυναμία του –απλά– να διαβάσει και να διατυπώσει μια στοιχειοθετημένη άποψη για τα πράγματα. Σε αυτό το δόγμα «ή με εμάς ή με τους άλλους» εντάχθηκαν τα μνημόνια, οι γερμανοτσολιάδες, οι προδότες, οι (άλλοι οι) κλέφτες, οι (αερο)ψεκασμοί, τα αποθέματα πετρελαίου, οι συνωμοσίες, ο αγανακτισμένος λαός, η κακιά Ευρώπη, η καλή Ρωσία, η αλληλέγγυα Αμερική, η ιδεατή Βενεζουέλα, η δραχμή, και πολλές άλλες ιστορίες.

Ήταν ιστορίες που αν δεν ήσουν με την «καθεστηκυία άποψη» (τη συχνά «ψεκασμένη») ήσουν προδότης ή στην καλύτερη παραπλανημένος από τους κλέφτες και τα συμφέροντα. Η σπορά αυτού του δόγματος βρήκε γόνιμο έδαφος στην ελληνική κοινωνία (βλ. και το κοινωνικό της κεφάλαιο) και άρχισε να αποδίδει πολιτικούς καρπούς, αλλά και να επεκτείνεται σε κάθε δημόσια συζήτηση και συμβάν της ελληνικής μας πραγματικότητας. Από ένα σημείο και μετά αυτό το δόγμα άρχισαν, δυστυχώς, να το ακολουθούν (αμυνόμενοι ή επιτιθέμενοι) και αρκετοί από όσους προσπαθούν να διατηρήσουν στοιχεία ορθολογισμού, δημοκρατίας και σεβασμού στο δημόσιο διάλογο και στη πολιτική. Έτσι, φτάνουμε στις μέρες μας, όπου φαίνεται κάθε ζήτημα να προσεγγίζεται (de facto) υπό το πρίσμα του «ή με εμάς ή με τους άλλους». Το ίδιο, λοιπόν, γίνεται αυτές τις ημέρες και με τη δικαστική υπόθεση μίας γυναίκας, όπου με απίστευτη ευκολία –πάνω στην τύχη και ζωή της– κάποιοι επέλεξαν να είναι οι «μεν» και κάποιοι άλλοι οι «δε», εκφράζοντας βαρύγδουπες απόψεις και αναλύσεις (λες και έχουν διαβάσει τη δικογραφία και έχουν πλήρη εικόνα της υπόθεσης ή μάλλον λες και δεν έχουν ελλιπή εικόνα της κατάστασης). Και, φυσικά, κάνοντας επίθεση οι «μεν» στους «δε», ισοπεδώνοντας με ευκολία από τον καναπέ και το πληκτρολόγιο –στην προσπάθεια ιδεοληπτικής επικράτησης της μιας ή της άλλης άποψης– τόσο δημοκρατικές κατακτήσεις, όσο και θεσμούς. Άλλωστε, νομοτελειακά, αυτά τα δύο είναι τα θύματα τέτοιων δογμάτων. Ωστόσο, όσο και αν φαίνεται παράξενο σε πολλούς, το πιθανότερο –ειδικά σε τέτοια πολύπλοκα θέματα– είναι να μην έχουμε (απόλυτο) δίκαιο ούτε εμείς, ούτε οι άλλοι. Δυστυχώς, όμως, όσο παραγνωρίζουμε αυτό το παράξενο και υπονομεύουμε τους θεσμούς και τις δημοκρατικές μας κατακτήσεις, τόσο πυροβολούμε τα πόδια μας. Οπότε, ψυχραιμία γιατί πολλές φορές αυτά τα σημαντικά που με ευκολία υπονομεύεις τα επανακτάς με δυσκολία, και σίγουρα όχι με hooliganismους στα πληκτρολόγια…